De christendemocratische regering van CSU-premier Horst Seehofer heeft dinsdag
laten weten een klacht in te dienen bij het constitutionele hof.
De klacht richt zich tegen het beginsel dat aan het einde van het
begrotingsjaar wordt gekeken welke van de 16 deelstaten geld over hebben om
de deelstaten die tekortkomen, bij te staan. Zo vloeit geld van rijke naar
arme deelstaten omdat de wet bepaalt dat de levensomstandigheden overal zo
veel mogelijk hetzelfde moeten zijn. Dit principe heet
‘Länderfinanzausgleich’ en kost Beieren veel geld.
Ausgleich
In 2011 bijvoorbeeld werd er 7,3 miljard euro herverdeeld in het kader van de
‘Ausgleich’. Daarvan kwam bijna de helft, 3,6 miljard, uit Beieren. De rest
kwam grotendeels ook uit Zuid-Duitsland, een kwart uit Hessen en 24 procent
uit Baden-Württemberg.
Slechts 1 procent van het geld ‘voor de armen’ kwam uit het noorden, uit
Hamburg. Het geld gaat naar de overige 12 deelstaten. Vooral Berlijn krijgt
veel steun via de ‘Ausgleich’, in 2011 ruim 3 miljard euro.
Draagkracht
De spreiding van middelen wordt berekend naar de draagkracht van de inwoners
van de deelstaten. Baden-Württemberg, Beieren en Hessen klagen steen en been
over deze regeling, waarover lang is onderhandeld. De deelstaten die geld
ontvangen, hebben geen haast om de spelregels te veranderen.
De Beierse regering beschouwt de onderhandelingen als mislukt en stapt naar de
rechters die in Karlsruhe over de grondwet waken. De premier van
Baden-Württemberg, Winfried Kretschmann, heeft dinsdag gezegd nog geen
klacht in te dienen maar verder te praten.
Zelf geprofiteerd van hulp
De deelstaat Beieren heeft zelf jarenlang geprofiteerd van de zogeheten
Länderfinanzausgleich. Het geld heeft de deelstaat geholpen zich te
ontwikkelen van een achtergebleven agrarisch gebied tot een rijk en
hypermodern industriegebied, waar zich bedrijven als Siemens, Audi en
verzekeringsmaatschappij Allianz vestigden.
Beieren was kort na de Tweede Wereldoorlog "zo arm als een kerkrat". In 1957
lagen 32 van de 34 armste districten in het toenmalige West-Duitsland in de
zuidelijke deelstaat. Van 1950 tot 1986 en in 1992 kreeg Beieren steun van
de andere deelstaten om zich te ontwikkelen tot een industriegebied.
"Beieren is de enige deelstaat die zich van ontvanger van geld tot donor heeft
ontwikkeld", zei Ulrich Häde, hoogleraar publiek recht, voor de Duitse
televisie. "Het betaalt nu al jaren behoorlijk grote bedragen. Als andere
deelstaten van dat geld de burgers voordelen verschaffen, zoals gratis
crèches of studieplekken, leidt dat tot ontevredenheid", aldus Häde.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl